Een muggenval die menselijke lichaamsgeur nabootst. Het klinkt onwerkelijk, maar de val bestaat echt. Care Plus droeg bij aan de testfase op het eiland Rusinga in Kenia, waar de methode succesvol is gebleken. Naar verwachting kan de geurval op den duur het einde van Malaria betekenen.

Willem Takken, professor aan de Wageningen Universiteit, is de afgelopen jaren samen met een internationaal team van onderzoekers aan het werk geweest op het door Malaria geplaagde eiland Rusinga, gelegen in het Victoriameer in Kenia. Het eiland telt 25.000 inwoners en bij elk huis is een geurval, de zogenaamde Suna-val opgehangen. De val werkt eenvoudig: hij bestaat uit 5 stripjes nylon met elk een lokstof. Een ventilator zorgt ervoor dat muggen die te dichtbij komen naar binnen worden gezogen, terwijl tegelijkertijd de lokstoffen naar buiten worden geblazen. Wat de val extra bijzonder maakt, is dat de lokstoffen ook werken bij andere muggen. Zo is de geurval ook effectief tegen de mug die het zikavirus en knokkelkoorts overbrengt.

CARE PLUS IN KENIA

In 2013 bracht de directie van Care Plus een bezoek aan Rusinga en sponsorde geurvallen van het project. Care Plus directeur Arnoud Aalbersberg: “Allereerst was het confronterend om van zo dichtbij mee te maken hoe groot het malariaprobleem op Rusinga eiland was. Het is dagelijkse kost en niet in de positieve zin. De 4 jaar lange research naar nieuwe lokstoffen en afweerstoffen tegen (malaria)muggen door de Wageningen University kon op dit eiland mooi in een gecontroleerde omgeving getest worden in de praktijk. Met dan nu mooie onderzoeksresultaten! We zijn blij dat we aan deze innovatie hebben kunnen bijdragen. Geheel in lijn met onze visie om in 2030 malaria de wereld uit te krijgen.”

WAT IS MALARIA?

Malaria wordt veroorzaakt door een parasiet genaamd Plasmodium. De parasieten verspreiden zich via muggen wanneer deze steken. Eén muggensteek kan er al voor zorgen dat het slachtoffer geïnfecteerd wordt. De parasiet breekt rode bloedcellen af, cellen die voor ons essentieel zijn om te overleven. Een infectie met Malaria gaat gepaard met een koortsaanvallen, bloedarmoede, zweten en rillingen. Er bestaan in totaal 5 verschillende soorten Malaria, waarvan Plasmodium falciparum de meest dodelijke is. Deze vorm komt het meest voor in Afrika. Daarnaast komt Malaria met name voor in Azië, Latijns-Amerika en het Midden-Oosten.

SUCCESVOLLE STRIJD TEGEN MALARIA

Eerder dit jaar maakte De Wereldgezondheidsorganisatie al bekend dat het aantal Malaria gevallen enorm is afgenomen sinds 2000. In het laatste rapport staat dat het aantal overlijdensgevallen als gevolg van Malaria is gedaald met 60%. Het aantal besmettingen wereldwijd daalde met 37%. De Wereldgezondheidsorganisatie schat dat ongeveer 6,2 miljoen mensenlevens zijn gered, waarvan het overgrote deel kinderlevens zijn. De afgelopen 16 jaar zijn 700 miljoen infecties voorkomen en is Malaria in Afrika niet langer doodsoorzaak nummer 1.

HOE IS DAT BEREIKT?

De enorme daling in besmettingen is te danken aan diverse initiatieven. Zowel het voorkomen van muggenbeten als het behandelen van Malaria bij een infectie hebben hierbij geholpen. In Afrika is:

• 68% van de daling van het aantal infecties het gevolg van het uitdelen van geïmpregneerde klamboes. Wereldwijd slapen twee van de drie risicogroep-kinderen nu onder een geïmpregneerd muggennet of klamboe;
• 22% van de daling het resultaat van de Artemisininebehandeling. Artemisinine is een Chinees kruid dat wordt gewonnen uit de Artimisia-plant;
• 10% van de daling te danken aan het inspuiten van huizen met anti-insectmiddel.

Nu de geurval succesvol blijkt, is er een volgende doorbraak in de strijd tegen Malaria. Na drie jaar testen zijn er op Rusinga 30% minder besmettingen geconstateerd. Als de vallen lang genoeg en op grotere schaal worden gebruikt, wordt verwacht dat deze methode op den duur Malaria volledig uit kan roeien.

CARE PLUS TEGEN MALARIA

Niet alleen op Rusinga is Care Plus actief betrokken in de strijd tegen Malaria. Al jaren zetten wij ons in voor een Malariavrije wereld. Zo:

• Heeft Care Plus in samenwerking met Drive Against Malaria van 2005 tot 2010, voor elke verkochte klamboe, een klamboe uitgedeeld in Afrika. Drive Against Malaria heeft meer dan 4.000 kinderen en zwangere vrouwen kunnen voorzien van een klamboe dankzij de Net for a Net campagne;
• Moedigt Care Plus sinds 2011 consumenten aan om hun klamboe en/of first aid kit na hun vakantie de doneren aan de lokale bevolking, door middel van de 4u-from-me campagne;
• Doneert Care Plus sinds 2016 aan Malaria World.

MALARIAVRIJ IN 2030?

Hoewel er nog veel moet gebeuren, is de ontwikkeling van de strijd tegen Malaria positief. De Wereldgezondheidsorganisatie geeft aan dat 13 landen waar Malaria in 2000 voorkwam, op het moment Malariavrij zijn. In 6 landen zijn nog minder dan 10 Malariagevallen. Deze cijfers laten zien dat de ziekte in veel landen kan worden verslagen en mogelijk uiteindelijk zelfs volledig. De geurval lijkt daar zeker een grote bijdrage aan te gaan leveren. Het Care Plus team is erg blij met de goede ontwikkelingen en gaat door met strijden voor een Malariavrije wereld in 2030!

Foto credits hoofdafbeelding: Alex Hiscox van de Wageningen University en Bruno Otieno (field entomologist) bespreken de werking van de muggenval